Breytingaskeið kvenna

Við konur sem komnar erum á mjög svo virðulegan aldur þekkjum margar hversu margt breytist hjá okkur þegar við förum á þetta svokallað "breytingaskeið kvenna" og ég segi fyrir mig að þetta ferli reyndist mér alveg skelfilega erfitt en sem betur fer er það misjafnt á milli kvenna hversu mörg og erfið einkenni þær fá..

Oft finnst mér gert lítið úr þessu tímabili og því miður er almenn þekking á því frekar þunn ennþá þó svo að það hafi kannski lagast heilmikið á síðasta áratug eða svo.

Þetta skeið okkar kvenna var allt saman sveipað dulúð fram á okkar tíma og ekki mátti tala um það nema í hálfum hljóðum. Samt erum við konur að finna allskonar einkenni sem hafa oft mikil áhrif á daglegt líf okkar, heilsu og líðan að ég tali ekki um þær breytingar sem verða á högum okkar margra í lífinu einnig á þessu sama tímabili. Börnin fara að heiman og barnabörn fæðast, möguleikar okkar kvenna á vinnumarkaði fara mjög dvínandi og nánast er vonlaust fyrir konur yfir fimmtugt að fá vinnu í dag virðist vera.

Mér þykir það mjög miður fyrir atvinnulífið,landið og heiminn allan, því að kraftur unga fólksins og reynsla hinna fullorðnu þurfa að haldast í hendur svo hægt sé að byggja upp heilbrigða þjóð og jafnvægi, þjóð sem skapar með þeim hætti góð skilyrði fyrir komandi kynslóðir.

En aftur að breytingaskeiðinu og minni líðan á meðan á því versta stóð (Skilst reyndar að þetta taki allt í allt um 20 ár).

Fyrir það fyrsta þá fann ég hvernig orka mín minnkaði á þessu tímabili og hvernig svefn minn flaug vængjaður út í buskann eða ég veit allavega ekki hvað varð af þessari svefnpurku sem ég var vön að vera á árum áður! Og þegar ég svo loksins náði að sofna þá var það eins og við manninn mælt að ég bókstaflega flaut úr úr rúminu í svitabaði nótt eftir nótt í nokkur ár. Venjulega erum við nú nógu ósmart svona nývöknuð en þetta tók út yfir allt og hafi ég einhvern tímann litið út eins og fuglahræða þá var það á þessum árum, blaut og úfin alla morgna í heila eilífð að mér fannst.

Og ekki nóg með svitaböð og svefnleysi heldur fór taugakerfið einnig í rúst. Ég held að ég hafi aldrei upplifað svona miklar breytingar á geðheilsu minni og urðu á þessum tíma.

Það er nú stundum gert grín að því að konur hafi tíu persónuleika, og já á þessum tíma var því þannig háttað með mig! Ekki var það þó þannig að ég gæti bara valið hvern sem ég vildi af þessum tíu, því að þeir létu einfaldlega illa að stjórn og það var aldrei að vita hverjum þú mættir hverju sinni.  

Ég hef t.d aldrei upplifað fyrr né síðar að finna hvernig tilfinning eins og kvíði er beintengdur líkamanum og utan við sálina, og það var rosalega skrítin tilfinning að finna að þetta hafði ekkert með mig og mínar tilfinningar að gera heldur líkama minn!

Blæðingar urðu óstabílar í töluvert langan tíma og fyrirtækin sem framleiddu þungunarpróf græddu helling á viðskiptum mínum á þessum tíma, því að ég var skíthrædd oft á tíðum um að nú væri ég hreinlega orðin ófrísk og það var ég ekki til í á þessum aldri.

Það sem mér fannst þó verst var að mæta skilningsleysinu sem ég upplifði þegar ég leitaði læknisaðstoðar vegna kvíðans og allra þessara ómögulegu einkenna. Það voru allar hugsanlegar ástæður taldar til nema breytingaskeiðið sjálft (Sem var þó orsökin).

Það eru afar mismunandi einkenni sem fylgja þessum breytingum og einnig mismunandi hvort eða hvaða einkenni konur finna, en ég ætla svona til fróðleiks að telja upp nokkur þeirra hér þó að ég kannist ekki við þau öll sjálf. 

Einkennin sem oftast eru talin upp eru t.d þunglyndi, kvíði, höfuðverkur, minnistruflanir, pirringur og óþolinmæði, hárið getur orðið leiðinlegt og blæðingar frá tanngómum geta átt sér stað. Þurrkur í kynfærum og óþægindi við samfarir eru algeng,og sviði við kynfæri og þvagrás eru það einnig.

Hárvöxtur í andliti eykst til muna okkur konum til mikils ama og leiðinda, og líklega eru mörg önnur einkenni sem fylgja þessum hormónasveiflum þó að þau séu ekki talin upp hér.

Síðan eru sjúkdómar sem við þurfum að passa okkur á og vera á varðbergi gagnvart, sjúkdómar eins og beinþynning og ýmsir hjartasjúkdómar láta oft á sér kræla á þessu tímabili og því þarf að huga extra vel að heilsunni.

En aftur að minni upplifun á þessu blessaða breytingaskeiði.

Árin liðu og einkennin dvínuðu en mér til mikillar furðu varð einnig ávinningur af þessu öllu saman.

Nú þekki ég t.d mun fleiri hliðar á persónu minni (allar tíu), er sterkari og veit betur hvað ég vill.(ætli það séu karlhormónarnir sem valda því?) Ég þekki líkamleg og sálarleg viðbrögð mín betur og ég veit einnig að ég get farið nánast í gegnum hvaða dal sem ég þarf að ganga í gegnum fyrst ég komst upp úr þessum.

Sjálfstraust mitt óx einnig verulega með öllu því góða sem því fylgir að treysta sjálfum sér og svona get ég haldið áfram, semsagt ávextirnir af óþægindunum urðu góðir.

Sumar okkar eru reyndar afar heppnar og finna vart fyrir einkennum þessa skeiðs og fljúga í gegnum þetta steinhissa á vælinu í vinkonum sínum, en þær sem fá alvarleg einkenni hafa sem betur fer í dag möguleika á allskonar hormónameðferðum sem ég því miður gat ekki nýtt mér. En elskurnar mínar ég hvet ykkur svo sannarlega til að nota þau úrræði sem í boði eru ef það gæti gefið ykkur bætta líðan og betri heilsu.

Ég vona að þessi upptalning mín og örlitla reynslusaga geti orðið þeim sem lesa að gagni, og ég vona að hún auki skilning þeirra sem eru í kringum konur sem staddar eru á stað flókins líkamlegs og sálarlegs ferlis sem ekkert grín er að fara í gegnum - og ég vona að þær fái stuðning og kærleika sem aldrei fyrr frá þeim sem elska þær.

Ég þykist vita að sá stuðningur, ásamt dassi af kærleika og uppbyggingu séu meðölin sem gætu hugsanlega stytt þetta ferli eða a.m.k gert það mun bærilegra.

Xoxo

Ykkar Linda

[e-mail]

Linda Baldvinsdóttir

Markþjálfi/samskiptaráðgjafi/TRM áfallafræði 1 og 2.

 

Mamma

Mamma

Í dag er Mæðradagurinn og af því tilefni langar mig að skrifa nokkrar línur eða óð um okkur sem berum þennan titil "Mamma".

Ég á móður sem gaf mér lífið og fyrir það er ég henni alveg afskaplega þakklát. Ég veit sjálf hversu erfitt móðurhlutverkið er og hversu vanþakklátt það getur einnig verið og skil í raun ekki hvers vegna við leggjum allt þetta erfiði á okkur – en segi af öllu hjarta takk mamma fyrir að gefa mér þessa dýrmætu gjöf lífsins og fyrir að vera þú með öllum þínum kostum og öllum þínum göllum.

 

Þegar ég hugsa um hlutverk mömmu í mínu lífi þá koma upp skemmtileg minningabrot sem munu líklega ylja mér um hjartaræturnar svo lengi sem ég lifi.

Minningar eins og þær að hún varð áhyggjufull í hvert skipti sem ég kom of seint heim eða var ekki í sjónlínunni. Það var mér til mikils ama á þessum tíma og lítinn skilning hafði ég á þessu áður en ég sjálf varð móðir.

Mamma sem ég var afar háð þegar ég var barn og unglingur, semsagt óttaleg mömmustelpa sem kúrði með í sófanum fyrir framan sjónvarpið og svaf uppí rúmi hjá fram eftir öllum aldri.

Mamma sem kenndi mér mikilvægi gestrisninnar þar sem allir voru velkomnir og engum var vísað á bug sem átti bágt. Ömmur mínar hafði hún heima hjá okkur þar til ég var orðin nokkuð stálpuð og vinir mínir voru ávallt meira en velkomnir. Fyrir þessa ómetanlegu kennslu í samkennd og umhyggju er ég og verð ávallt auðmjúklega þakklát.

Mamma sem gat spjallað við mig um alla heima og geima og ég man eftir stundum eins og þeim þegar við settumst niður til að hlusta á gömlu 78 og 45 snúninga plöturnar sem hún átti í fórum sínum, og ég fékk að heyra sögur eða minningar sem tilheyrðu hverju laginu á fætur öðru. Lögin hennar Connie Francis eins og "Lipstick on your collar" og "Frankie",öll lögin hans Tom Jones sem ég hef lúmskan grun um að hún hafi verið smá skotin í, Elvis og "Blue Hawai", Barbara Streisant með lagið sitt "People", Simon og Garfunkel og þeirra "Bridge over troubled water" og hennar uppáhald sem var "the Boxer". Fleiri og fleiri góðir tónar ómuðu um heimilið og sköpuðu dásamlegar minningar og tónlistarsmekk sem mótaði mig og ég bý enn að.

Mamma eldaði alltaf í hádeginu á Sunnudögum og það var yndislegt að vakna við lyktina af steikinni í ofninum og heyra í messunni í útvarpinu þó að matarlystin og viljinn til að fara á fætur væri nú ekki beysinn oft á tíðum hjá mér á unglingsárunum og mamma líklega ekki alltaf sátt við það.

Samband mæðgna þó gefandi sé getur verið snúið oft á tíðum og líklega er hvergi meiri fjölbreytni að finna í tilfinningaskala og samskiptum.

Í sjálfstæðisbaráttu ungra stúlkna og leit þeirra að eigin stefnum í lífinu finna þær mæðrum sínum oft allt til foráttu en enga elska þær þó meira og engum treysta þær betur fyrir afkvæmum sínum og lífi en einmitt þeim. Skemmtilegir kontrastar sem þetta mamma/dóttir/(sonur) býður uppá.   

Ég er sjálf fyrir löngu síðan orðin móðir þriggja barna sem ég er afar stolt af og hugsa oft um undrandi og hálf ringluð – hvað gerði ég svona rétt? – merkilegt hvað hefur orðið úr þeim miðað við hversu mörg axasköft ég gerði í uppeldi þeirra! (þau hljóta að vera svona afskaplega vel gefin).

Dætur mínar eru einnig báðar orðnar mæður þannig að þessar þrjár kynslóðir kvenna sem gáfu börnum líf, mamma, ég og dæturnar tvær eigum semsagt þessa dýrmætu reynslu og titil sameiginlegan eða það að vera "Móðir". Ég dáist í dag að því hversu góðar kærleiksríkar og umhyggjusamar mæður þær eru og hjarta mitt fyllist stolti þegar ég sé allt það fallega sem þær geyma í brjósti sér.

Lífið er að mínu mati ein dýrmætasta gjöf sem við getum gefið þrátt fyrir erfiðleika ferðalagsins sem sú gjöf býður stundum uppá og ekki hefði ég viljað sjálf verða af þeim verkefnum sem mótuðu mig og gerðu mig að þeirri sem ég er í dag og er sátt við, og ég veit að allir fá sín verkefni til mótunar og betrunar. 

Við mæður erum líklega flestar tilbúnar að vaða eld og brennistein fyrir börnin okkar sem jú auðvitað eru stórkostlegustu mannverur sem hafa gist þessa jörð og við höfum stöðugar áhyggjur af velferð þeirra, heilsu og hamingju.

Stoltið sem við finnum við fyrsta bros, hjal og aðrar framfarir ungviðisins gera andvökunæturnar, fæðingahríðirnar og allt annað að hjómi einu og hjarta okkar brestur af kærleika í hvert sinn sem við lítum í saklaus augu þeirra og sjáum kraftaverk lífsins speglast þar.

Þegar þau svo óhjákvæmilega lenda í erfiðleikum á ferð sinni um lífið finnum við til í hjarta okkar og vildum svo mikið getað bjargað þeim frá öllu lífsins böli og finnum okkur svo vanmáttugar og litlar þegar þau ganga í gegnum dimmu dalina.

Gleðin hinsvegar sem flæðir um æðar okkar þegar vel gengur hjá þeim og alsælan sem við finnum þegar þau vaxa úr grasi og allt gengur vel hjá þeim eru þau verðlaun sem við vonumst líklega allar eftir að öðlast og fáum sem betur fer margar að upplifa.

Eitt get ég sagt með sanni sagt, ég er svo afar þakklát fyrir að hafa fengið tækifæri á því að bera þennan titil "mamma" og er afar stolt af honum og ekki síður að þeim titli að fá síðan að verða "amma" sem eru aðal verðlaunin mín að mér finnst.

En að lokum. Ég elska mömmu mína og hefði ekki viljað eiga neina aðra mömmu, og segi enn og aftur - takk mamma fyrir allar fórnirnar, gleðina, kennsluna og allt hitt.

Móðurhlutverkið í mínum huga ber hinn sanna djúpa kærleika og einingu sem ekkert fær grandað, og við heiðrum það á þessum degi mæðra.

Innilega til hamingju með daginn þið dásamlegu mæður Íslands, heill sé ykkur sem lífið gefa.

Xoxo

Ykkar Linda

Linda Baldvinsdóttir

Markþjálfi/Samskiptaráðgjafi/TRM áfallafræði.

[e-mail]